Uitvaart regelen
Maar hoe?
De eerste drie vragen
Je wordt geconfronteerd met een overlijden. Wat nu?
Nadat de huisarts, die je als eerste moet bellen, lang geweest is, bel je ons. Wij komen dan zo snel mogelijk langs om de overledene te verzorgen, te kleden en op te baren. We willen graag dat een lichaam zo snel mogelijk gekoeld wordt. Hiermee zorg je ervoor dat de kans op een goede opbaring zo groot mogelijk is.
We willen graag voor iedereen zo efficiënt mogelijk te werk gaan. Dit kan namelijk tijd en vaak ook kosten besparen. Daarom stellen we in ons eerste gesprek meestal de drie vragen hieronder. Maar mocht je nog geen antwoord weten op deze vragen, en dat kan en mag best, komen we eerst langs om persoonlijk een aantal zaken te bespreken.
Maar als je weet wat we vragen als het zover komt, kun je bij leven aan elkaar vertellen wat je graag zou willen. Dat maakt het voor de achterblijvers gemakkelijker.
1. Waar moet er worden opgebaard?
Als er thuis moet worden opgebaard, is het handig en voordelig als het zorgteam meteen de juiste materialen meenemen kan. We hebben het dan over de materialen voor de opbaring zoals de koeling, de schragen en eventueel een rok en kamerscherm. Ook de kist kunnen we dan meteen meenemen.
Moet er op een andere locatie opgebaard worden, is het belangrijk dat we meteen kunnen controleren of er ruimte is op de betreffende plek. Als er ruimte is, reserveren we de plek meteen. Is dat niet het geval, kunnen we met elkaar bekijken wat een goed alternatief is.
2. Wordt er begraven of gecremeerd?
Het antwoord op deze vraag is belangrijk omdat we zo snel mogelijk de locatie(s) van het afscheid moeten vastleggen. In sommige crematoria is het zo druk dat er vaak geen ruimte meer is. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt is een gezegde dat hier zeker opgaat. Als het om een begrafenis gaat, is er veel meer ruimte. Maar in dat geval willen we toch voorkomen dat er twee begrafenissen tegelijk zijn.
De informatie van het afscheid hebben we ook nodig om in de kaart en/of advertentie te zetten. En die kennisgevingen moeten meestal snel de deur uit. Hier zit altijd een beetje druk op.
Als er moet worden begraven op een natuurbegraafplaats, heeft dat gevolgen voor de keuze van de kist of baar en wade.
3. Moet het een bijzondere kist worden of een nette, eenvoudige kist?
Ik stel deze vraag altijd als eerste omdat als er een thuisopbaring gewenst is, het zorgteam ook meteen de materialen mee kan nemen en eventueel ook de kist. Dan hoeft er namelijk niet onnodig vaak gereden worden en dat scheelt in deze dure tijden weer kosten.
Maar als men het nog niet weet, is dat natuurlijk geen probleem. Dan bespreken we eerst de grote lijnen van de uitvaart en de rest volgt later. Meestal verzorgen we dan wel als eerste een opbaring in bed. De overledene moet immers zo snel mogelijk gekoeld worden.
Let wel; bij een natuurbegrafenis worden er specifieke eisen gesteld aan de kist of baar en wade.
Welke keuzes kunt u maken?
Begraven, cremeren, de wetenschap
Begraven
Begraven was vroeger de enige manier van lijkbezorging. Er zijn dan ook talloze begraafplaatsen. Niet iedere begraafplaats is een openbare begraafplaats. Dat betekent dat je niet zomaar iedere begraafplaats kunt uitkiezen waar je wilt liggen of waar je je geliefde wilt begraven.
Cremeren
Cremeren is de meest gekozen vorm van lijkbezorging. Vroeger bestond cremeren helemaal niet. In de gemeente Velsen werd in 1914 de eerste crematie voltrokken. Daarna heeft cremeren langzaam aan populariteit gewonnen. Nu is het zelfs zo dat 2/3 deel van de uitvaarten een crematie is.
De wetenschap
“Doe mijn lichaam maar aan de wetenschap” is een veelgehoorde stoere uitspraak als het gaat over de dood en de kosten daarvan. Maar is dat wel zo eenvoudig?
De opbaring
De laatste verzorging
Bij het overlijden van een naaste bel je als de huisarts is geweest naar de uitvaartverzorger. Wij stellen dan altijd een aantal vragen, zodat we zo goed mogelijk voorbereid naar het adres van overlijden kunnen komen. Ik zeg wij, omdat in ons geval altijd de uitvaartverzorger samen met het zorgteam komt. En dat zorgteam gaat de laatste verzorging van de overledene doen.
De plek van de opbaring
Eén van de eerste vragen die we stellen na de kennismaking en het condoleren is of er al is nagedacht over de plek waar opgebaard gaat worden. En de volgende vraag is of er wat de kist betreft hele speciale wensen zijn of dat er gewoon een mooie, nette kist moet komen maar niet te duur.
De kist, de baar en de wade
In de wet is vastgelegd dat een overleden lichaam altijd ‘verpakt’ moet zijn als het vervoerd en begraven of gecremeerd wordt. Dat betekent dat een lichaam dan onzichtbaar moet zijn. We doen dat door een overledene in een kist te leggen of in te wikkelen in een wade.
De kennisgeving
De rouwkaart
Heden ten dage is de meest gebruikelijke manier om een overlijden bekend te maken de rouwkaart. De rouwkaart is meestal van een formaat A5 (dat is een half A4’tje) of vierkant. Op de voorkant een mooie afbeelding of een foto van de overledene. En aan de binnenkant de boodschap dat iemand overleden is, met de naam, geboorteplaats en -datum en de plaats en datum van overlijden.
De rouwadvertentie
Omdat je niet iedereen een kaart kunt sturen – waar woont iedereen? – plaatsen we vaak ook een rouwadvertentie in een krant of in een huis-aan-huisblad. We kopiëren dan de binnenkant van de rouwkaart en vertellen dat de uitvaart in besloten kring heeft plaatsgevonden. Heel vaak wordt de advertentie namelijk na de uitvaartplechtigheid geplaatst.
Social Media
Je zou denken dat social media in deze tijd ook een belangrijk medium is om een overlijdensboodschap te verkondigen. En dat kan ook wel, maar we adviseren dan wel om dat na de plechtigheid te doen. Je hebt namelijk nooit zicht op wat het teweeg brengt als je het midden in de week van de uitvaart plaatst.
Condoleance en plechtigheid
De condoleance
Een condoleance is een gebeurtenis waarbij mensen de nabestaanden van een overledene hun condoleance/medeleven kunnen betuigen. Meestal vindt een condoleance plaats na een afscheidsplechtigheid. Dan drink je met elkaar nog een kop koffie, thee of fris met iets erbij en haal je samen mooie herinneringen op.
Waar houden we de plechtigheid?
De eerste stap bij een overlijden is de opbaring. De volgende stap is de kennisgeving van het overlijden. De laatste stap in de week van de uitvaart is meestal de afscheidsplechtigheid. En bij een begrafenis natuurlijk het begraven zelf. Eén en ander is afhankelijk van de keuze voor begraven of cremeren. Maar wat je ook kiest, alles kan.
De plechtigheid zelf
Een uitvaartplechtigheid is vaak de afsluiting van de week van de uitvaart. Iets waar je met elkaar aan gewerkt hebt en ook samen naartoe geleefd hebt. Samen met de uitvaartbegeleider heb je het afscheid vormgegeven.
Nog meer keuzes
Rouwvervoer
Er zijn verschillende soorten rouwvervoer die worden gebruikt om de overledene en nabestaanden te vervoeren tijdens een begrafenis of crematieceremonie. De keuze voor een bepaald type rouwvervoer hangt af van culturele tradities, religieuze overtuigingen, persoonlijke voorkeuren en budgettaire overwegingen.
Uitvaartfotograaf
Een uitvaartfotograaf is een professional die gespecialiseerd is in het vastleggen van momenten tijdens een uitvaart, begrafenis, crematieceremonie, of herdenkingsdienst. Uitvaaartfotografie is een gevoelige en respectvolle vorm van fotografie die tot doel heeft de emoties en het eerbetoon aan de overledene en de rouwende familie en vrienden vast te leggen.
Uitvaartvideograaf
De rol van een uitvaartvideograaf is vergelijkbaar met die van een rouwfotograaf, maar in plaats van foto’s vast te leggen, gebruikt een uitvaartvideograaf videocamera’s om de gebeurtenissen en momenten op film vast te leggen.
Na de uitvaart
Dankkaarten en -advertentie
Na een uitvaart vind je het misschien fijn om mensen te bedanken die hun medeleven hebben betuigd door aanwezig te zijn bij het afscheid of die een condoleancekaart hebben gestuurd. Een dankkaart of -advertentie stuur of plaats je meestal zo’n vier tot acht weken na de afscheidsplechtigheid. Het is vaak een definitieve afsluiting van een proces.
Zaken regelen
Na een overlijden worden de nabestaanden vaak met een aantal ‘regelzaken’ geconfronteerd. Zeker als vader of moeder de laatste was die overleed of als iemand jong overlijdt.
Digitale erfenis
Een digitale erfenis verwijst naar de digitale bezittingen en online aanwezigheid van een persoon die is overleden. In de moderne samenleving hebben veel mensen een aanzienlijke digitale voetafdruk achtergelaten, bestaande uit online accounts, sociale media-profielen, e-mails, digitale foto’s en video’s, financiële accounts en andere online activa.